ทักษะสำหรับ Gen Z และมิลเลนเนียล ในยุค GenAI

GenAI กำลังเปลี่ยนแปลงรูปแบบการทำงานอย่างรวดเร็ว ความสำเร็จของ Gen Z และมิลเลนเนียล มาจากแนวทางที่สมดุลระหว่างการปรับใช้ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี และการพัฒนา Soft skills ที่แยกความแตกต่างระหว่างมนุษย์และเครื่องจักร องค์กรที่ยอมรับและรักษาแนวทางคู่นี้จะมีความพร้อมรับมือความท้าทายและใช้ประโยชน์จากโอกาสในโลกอนาคตที่ขับเคลื่อนด้วย GenAI

จากผลสำรวจ Global 2025 Gen Z and Millennial Survey ของดีลอยท์ พบว่า Generative AI (GenAI) เข้ามาเปลี่ยนแปลงรูปแบบการทำงานอย่างรวดเร็ว คน Gen Z และมิลเลนเนียล กลายเป็นบุคลากรแถวหน้าที่ต้องรับมือกับความเปลี่ยนแปลงนี้โดยตรง ราวครึ่งหนึ่งของคนรุ่นใหม่ทั่วโลกบอกว่าได้ใช้ GenAI ในการทำงาน เช่น การวิเคราะห์ข้อมูล งานสร้างสรรค์ การจัดการโครงการ การสร้างกลยุทธ์ และการประเมินความเสี่ยง

ผลกระทบคู่ขนานจาก GenAI: ความหวังและความวิตกกังวล

แม้ GenAI จะปรับปรุงคุณภาพงาน เพิ่มเวลาให้งานเชิงกลยุทธ์ และสร้างสมดุลระหว่างชีวิตและการทำงาน (Work-life balance) ประมาณร้อยละ 64 ของคนรุ่นใหม่กลับกังวลว่า GenAI จะมาแย่งงาน โดยร้อยละ 61 เชื่อว่า GenAI จะแทนที่ตำแหน่งงานเริ่มต้นของบัณฑิตจบใหม่ เพื่อเป็นการรับมือ ประมาณร้อยละ 67 ของทั้ง 2 Gen จึงมุ่งไปยังอาชีพในภาคแรงงาน หรืองานฝีมือ ซึ่งเพิ่มขึ้นจากปีก่อนหน้าที่ประมาณร้อยละ 60

การฝึกอบรม ทักษะ และกระบวนทัศน์ใหม่ของการทำงาน

เกือบ 1 ใน 5 ของ Gen Z และมิลเลนเนียล มีการฝึกอบรมด้าน GenAI เพื่อเสริมสร้างความมั่นใจว่าตัวเองยังเป็นที่ต้องการในโลกยุค GenAI โดยมากกว่า 1 ใน 3 ตั้งใจจะเข้าอบรมด้านนี้ในปีถัดไป โดยภาพรวมราวร้อยละ 60 เชื่อว่าต้องมีทักษะ GenAI ระดับปานกลางถึงสูงเพื่อความก้าวหน้าในอาชีพ

นอกจากทักษะทางเทคนิคแล้ว ทักษะด้านอารมณ์และการมีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น (Soft skills) เช่น ความเห็นอกเห็นใจ ภาวะผู้นำ ความฉลาดทางอารมณ์ และการปรับตัว ยังเป็นที่ต้องการมากขึ้นด้วย โดยภาพรวมร้อยละ 85 เชื่อว่า Soft skills จำเป็นในระดับปานกลางหรือสูงความ ทั้งนี้ ผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่ราว 3 ใน 4 มองว่า นายจ้างให้ความสำคัญกับการพัฒนาทักษะทางเทคนิคและ Soft skills เท่ากัน

GenAI ที่ทำงานแบบอัตโนมัติ ส่งผลให้คุณค่าของทักษะที่เป็นเอกลักษณ์ของมนุษย์เป็นที่ต้องการมากขึ้น เช่น การคิดอย่างมีวิจารณญาณ ความคิดสร้างสรรค์ และการสื่อสารระหว่างบุคคล ดังที่รายงาน 2025 Global Human Capital Trend ของดีลอยท์ เน้นย้ำว่า ความอยากรู้อยากเห็นและความฉลาดทางอารมณ์นั้น จำเป็นสำหรับการปรับตัวในการทำงานในยุคปัจจุบันที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว

การเรียนในระดับอุดมศึกษา: การทบทวนเส้นทางสู่ความสำเร็จ

GenAI ได้เปลี่ยนแปลงทัศนคติที่คนรุ่นใหม่มีต่อการเรียนในระดับอุดมศึกษา หลายคนคนประสบกับข้อจำกัดทางการเงิน ลำดับความสำคัญที่เปลี่ยนแปลงไป และ ความกังขาในผลตอบแทนจากการลงทุน ทำให้ตัดสินใจไม่เรียนต่อในระดับอุดมศึกษา โดยความกังวลที่เด่นชัด ได้แก่ ความเกี่ยวข้องของหลักสูตรมหาวิทยาลัย และ การขาดประสบการณ์เชิงปฏิบัติ ทำให้หลายคนมองหาความยืดหยุ่น ประสบการณ์จริง และ เส้นทางอาชีพทางเลือก เช่น การฝึกอบรมอาชีวศึกษา หรือการฝึกงาน ทั้งนี้ร้อยละ 36 โดยภาพรวมตั้งคำถามกับคุณภาพของการเรียนในระดับอุดมศึกษา และ 1 ใน 4 ไม่มั่นใจในความสอดคล้องกับความต้องการของตลาดงาน

ท่ามกลางความกังวล การเรียนในระดับอุดมศึกษายังคงเชื่อมโยงกับความมั่นคงทางการเงินและความมั่นใจในการเกษียณอายุ โดยความพึงพอใจในงาน โอกาสเติบโต และ Work-life balance ไม่ได้ขึ้นอยู่กับระดับการศึกษา นับเป็นการชี้ให้เห็นว่าทักษะและประสบการณ์เป็นแรงขับเคลื่อนหลักของความสำเร็จ

บทบาทของผู้นำองค์กร: การสร้างความไว้วางใจและการเตรียมความพร้อมแรงงาน

ผู้นำองค์กรต้องสื่อสารถึงบทบาทของ GenAI อย่างโปร่งใส ที่จะมีผลกระทบต่อการเปลี่ยนรูปแบบการทำงาน การเติบโตในอาชีพ และ Work-life balance โดยขับเคลื่อนผ่านการแสดงวิสัยทัศน์ที่ชัดเจนและการส่งเสริมความไว้วางใจภายในองค์กร

องค์กรต้องลงทุนในการฝึกอบรมและการพัฒนาทักษะใหม่ที่ครอบคลุมทักษะทางเทคนิค และ Soft skills โดยในระยะสั้นมุ่งเน้นการฝึกฝนความคล่องใช้ GenAI เพื่อลดแรงต้าน โดยในต่อไปควรมุ่งเน้นการยกระดับทักษะ (Upskill) หรือ การพัฒนาทักษะใหม่ (Reskill) ที่ครอบคลุมไปถึงการออกแบบกระบวนการทำงานและเส้นทางอาชีพใหม่

เนื่องจาก GenAI ส่งผลให้คนรุ่นใหม่ได้รับประสบการณ์จากตำแหน่งงานเริ่มต้นยากขึ้น องค์กรควรปรับเปลี่ยนกลยุทธ์การสรรหาและพัฒนาบุคลากร จากความต้องการบุคคลที่มีประสบการณ์ที่เข้มข้น เป็นการจ้างงานที่ใช้ทักษะและศักยภาพ รวมถึงการพัฒนาเส้นทางอาชีพทางเลือก เพื่อดึงดูดผู้สมัครที่ไม่ได้เรียนในระดับอุดมศึกษา

ข้อสรุปเชิงกลยุทธ์สำหรับองค์กร

เพื่อดึงดูดและรักษาบุคลากร องค์กรต้อง

· ประเมินกระบวนการสรรหาบุคลากรใหม่ โดยอาจยกเลิกความต้องการใบปริญญาในบางตำแหน่งงาน

· พัฒนาโครงการฝึกงานและการฝึกอบรมที่สร้างประสบการณ์จริง

· ร่วมมือกับสถาบันการศึกษาเพื่อให้หลักสูตรสอดคล้องกับความต้องการของอุตสาหกรรม

· ส่งเสริมวัฒนธรรมที่ให้คุณค่าด้านความเชี่ยวชาญทางเทคนิคและ Soft skills

บทสรุป