ลลิตา หาญวงษ์ : รัฐฉานเหนือภายใต้อาณัติของจีน
รัฐฉานเหนือ – รัฐฉานเหนือเป็นพื้นที่การสู้รบที่สำคัญอย่างยิ่งในเชิงยุทธศาสตร์ เพราะนี่คือพื้นที่ชายแดนจีนกับพม่า พื้นที่ทางตะวันออกเฉียงเหนือเป็นพื้นที่ของว้า (UWSA) กับโกก้าง (MNDAA) และก็มีกองกำลังอื่นๆ ที่เข้ามามีบทบาทเพิ่มขึ้นในยุคหลังรัฐประหาร 2021 ได้แก่ TNLA ของตะอาง (บ้างเรียกปะหล่อง) และ PDF กองกำลังฝ่ายต่อต้านของรัฐบาลเอกภาพแห่งชาติ NUG อีกทั้งยังมีกองกำลังขนาดเล็กอื่นๆ กระจายในหลายพื้นที่ ความสำคัญในเชิงภูมิรัฐศาสตร์ของฉานเหนือ ที่มีศูนย์กลางอยู่ที่เมืองล่าเสี้ยว (Lashio) คือสภาพทางภูมิศาสตร์ที่อยู่ติดชายแดนจีน มีด่านการค้าสำคัญที่มูเซ-รุ่ยลี่ (Mese-Ruili) เป็นประตูการค้าระหว่างจีนใต้ในมณฑลยูนนานกับรัฐฉานเหนือ รวมทั้งพื้นที่ตอนในในพม่าตอนบน นอกจากนี้ ฉานเหนือยังเป็นส่วนสำคัญภายใต้แผนการ BRI หรือ One Belt One Road ของจีน เพราะมีท่อก๊าซและท่อน้ำมันพาดผ่าน ทำให้การขนส่งก๊าซและน้ำมันจากมหาสมุทรอินเดียในพื้นที่รัฐอาระกัน (ยะไข่) ขึ้นไปยังมณฑลยูนนานเป็นไปโดยสะดวก อย่างไรก็ดี การสู้รบตั้งแต่ปี 2021 เข้าไป “ดิสรัปต์” ความมั่นคงทางพลังงานของจีน อีกทั้งยังเป็นเหมือนสะเก็ดแผล…