แวกเนอร์ กรุ๊ป (Wagner Group) หรือที่รู้จักกันในชื่อ “ทหารรับจ้างแวกเนอร์” คือองค์กรทหารรับจ้างเอกชน (Private Military Company – PMC) ของรัสเซีย
หน่วยทหารที่คอยปฏิบัติการในพื้นที่ขัดแย้งทั่วโลก ทหารรับจ้างแวกเนอร์นี้จะคอยทำหน้าที่เป็นเครื่องมือสำคัญในการดำเนินนโยบายต่างประเทศของรัสเซียอย่างไม่เป็นทางการ
แม้รัฐบาลรัสเซียจะปฏิเสธความเกี่ยวข้องกับกลุ่มทหารเหล่านี้มาโดยตลอด แต่กลุ่มนี้มีความเชื่อมโยงอย่างใกล้ชิดกับหน่วยงานความมั่นคงและประธานาธิบดีวลาดิเมียร์ ปูติน เป็นอย่างมาก
ต้นกำเนิดกลุ่มทหารแวกเนอร์ กรุ๊ป (Wagner Group)
กลุ่มแวกเนอร์ก่อตั้งขึ้นในปี 2014 โดย เยฟเกนี พริโกซิน (Yevgeny Prigozhin) นักธุรกิจท และคนสนิทของประธานาธิบดีปูตินจนได้รับฉายาว่า “พ่อครัวของปูติน” เนื่องจากบริษัทของเขาเคยได้รับสัมปทานจัดเลี้ยงให้กับทำเนียบเครมลิน พริโกซินมาก่อน โดย เยฟเกนี พริโกซิน ได้เสียชีวิตจากเหตุการณ์เครื่องบินตกอย่างปริศนาในเดือนสิงหาคม 2023 เพียงสองเดือนหลังจากที่เขานำกองกำลังแวกเนอร์ก่อกบฏต่อต้านผู้นำกองทัพรัสเซีย
ชื่อของ “แวกเนอร์” นั้นมาจากนามเรียกขานของ ดมิทรี อุตคิน (Dmitry Utkin) อดีตนายทหารหน่วยรบพิเศษของรัสเซีย (GRU) ซึ่งเป็นหนึ่งในผู้ร่วมก่อตั้งและผู้บัญชาการภาคสนามคนสำคัญของกลุ่ม เขาได้เสียชีวิตในเหตุการณ์เครื่องบินตกลำเดียวกับพริโกซิน
แวกเนอร์ กรุ๊ป ได้เคยปฏิบัติการในหลายประเทศทั่วโลก โดยเฉพาะในตะวันออกกลางอย่างแอฟริกา และยูเครน บทบาทของพวกเขามีหลากหลาย ตั้งแต่การให้การคุ้มกันบุคคลสำคัญ, การฝึกสอนกองกำลังท้องถิ่น, ไปจนถึงการเข้าร่วมสู้รบโดยตรงในสมรภูมิต่างๆ พื้นที่ปฏิบัติการสำคัญ เช่น
ยูเครน
แวกเนอร์มีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งในสงครามยูเครน โดยเฉพาะในการรุกรานเต็มรูปแบบที่เริ่มขึ้นในปี 2022 พวกเขาเป็นกำลังหลักในการยึดเมืองสำคัญอย่างโซเลดาร์และบักมุต ซึ่งเป็นการสู้รบที่ดุเดือดและนองเลือดที่สุดครั้งหนึ่งในสงครามครั้งนี้
ซีเรีย
กลุ่มแวกเนอร์ให้การสนับสนุนรัฐบาลของประธานาธิบดีบาชาร์ อัล-อัสซาด ในสงครามกลางเมืองซีเรีย โดยช่วยรบกับกลุ่มกบฏและกลุ่มรัฐอิสลาม (ไอเอส) และมีส่วนสำคัญในการรักษาผลประโยชน์ของรัสเซียในภูมิภาค
แอฟริกา
แวกเนอร์เข้าไปมีอิทธิพลในหลายประเทศในทวีปแอฟริกา เช่น ลิเบีย, สาธารณรัฐแอฟริกากลาง, มาลี และซูดาน โดยมักจะแลกเปลี่ยนบริการด้านความมั่นคงกับการเข้าถึงทรัพยากรธรรมชาติที่มีค่า เช่น ทองคำและเพชร
ทหารรับจ้างแวกเนอร์ขึ้นชื่อในเรื่องความโหดร้ายและยุทธวิธีการรบที่ไร้ความปรานี องค์กรสิทธิมนุษยชนและสหประชาชาติได้กล่าวหาว่ากลุ่มแวกเนอร์มีส่วนรับผิดชอบต่อการก่ออาชญากรรมสงครามและการละเมิดสิทธิมนุษยชนอย่างร้ายแรงในหลายพื้นที่ปฏิบัติการ ซึ่งรวมถึงการทรมาน การสังหารพลเรือน และการประหารชีวิตอย่างไม่เลือกหน้า
การเริ่มต้นก่อกบฏ และอนาคตของกลุ่มแวกเนอร์ เกิดขึ้นในเดือนมิถุนายน 2023 เยฟเกนี พริโกซิน ได้สร้างความตกตะลึงไปทั่วโลกด้วยการนำกองกำลังแวกเนอร์ก่อกบฏ เคลื่อนทัพจากยูเครนมุ่งหน้าสู่กรุงมอสโก โดยอ้างว่าเพื่อโค่นล้มผู้นำกระทรวงกลาโหมรัสเซียที่เขากล่าวหาว่าไร้ความสามารถและทุจริต เหตุการณ์กบฏยุติลงอย่างรวดเร็วภายใน 24 ชั่วโมง หลังมีการเจรจาไกล่เกลี่ยโดยประธานาธิบดีเบลารุส
หลังการเสียชีวิตของพริโกซินและแกนนำคนอื่นๆ อนาคตของกลุ่มแวกเนอร์ยังคงไม่แน่นอน มีรายงานว่านักรบของแวกเนอร์บางส่วนได้ถูกผนวกรวมเข้ากับกองทัพรัสเซียโดยตรง บางส่วนยังคงปฏิบัติการในแอฟริกาภายใต้ มีโครงสร้างการควบคุมใหม่ที่เชื่อมโยงกับรัฐบาลรัสเซียอย่างใกล้ชิดยิ่งขึ้น และบางส่วนอาจย้ายไปสังกัดบริษัททหารรับจ้างอื่นๆ
ข้อมูล : britannica, bbc
ภาพ : istock
ที่มา สำนักข่าวไทยรัฐออนไลน์ / วันที่เผยแพร่ 30 กรกฏาคม 2568
Link : https://www.thairath.co.th/lifestyle/life/2873647